miércoles, 13 de noviembre de 2024

Criaturas máis monstruosas das profundidades mariñas

Dentro de la categoría de las especies marinas, existe una subcategoría que engloba a todos aquellos animales que habitan en las zonas más profundas del océano: la conocida como fauna abisal. Estas especies se han adaptado a las condiciones más extremas que la naturaleza puede ofrecer. Y eso ha provocado que hayan desarrollado una apariencia y unos rasgos que solo se pueden calificar de “monstruosos”.

Mosaico de imágenes sobre fauna abisal a partir de varias imágenes de Wikipedia Commons | Hemmans
Mosaico de imágenes sobre fauna abisal a partir de varias imágenes de Wikipedia Commons | HemmansLa Razón

Entre las características más comunes entre los peces abisales podemos encontrar:

Ojos en la oscuridad

A partir de los 200 metros de profundidad, no llega ni un solo rayo de luz solar. Estos animales nacen, comen, se reproducen y mueren en la más absoluta oscuridad. Lo que ha provocado que la evolución haya hecho mella en sus ojos. Por un lado están aquellas especies que son casi ciegas y que suelen tener unos ojos muy pequeños y muy poco desarrollados. Sin embargo, y aunque no tengan una buena visión, estas especies sobreviven gracias a sus otros sentidos, como el olfato o el tacto.

Por otro lado están aquellos animales a los que les ha ocurrido exactamente lo contrario, y han desarrollado unos globos oculares de gran tamaño e increíblemente sensibles, con los que son capaces de captar los leves destellos de la luminiscencia de otros animales de las profundidades.

Cuerpo blando

La presión atmosférica va aumentando exponencialmente a medida que aumenta la profundidad. Por ese motivo, los cuerpos de estos peces deben estar preparados para soportar presiones que rondan las 600 atmósferas terrestres (aunque pueden llegar a ser mucho más grandes). Para conseguirlo, sus cuerpos están llenos de agua. Lo que hace que se equipare la presión de dentro y de fuera del cuerpo. Esta circunstancia hace que tengan una textura muy gelatinosa y que cuando son sacados a la superficie, pierdan toda su consistencia y den la sensación de “derretirse”

Mandíbulas terroríficas

A esta profundidad, el alimento es muy escaso. Ni siquiera existen organismos vegetales autóctonos. Lo único que pueden echarse estos animales a la boca son los desechos que caen desde la superficie y a otros peces. Esa es la razón por la que han desarrollado unas mandíbulas absolutamente terroríficas, con unas bocas desproporcionadamente grandes respecto al resto de su cuerpo y con unos dientes enormes y filosos. En su defecto, todos ellos han desarrollado unas avanzadísimas técnicas de ataque, defensa y camuflaje

Fauna abisal

Solo conocemos a una pequeña parte de las especies que habitan el fondo marino. Y las últimas investigaciones sugieren que, contrariamente a lo que se solía pensar, la diversidad de los fondos marinos es hasta tres veces superior que la de la columna de agua. A continuación, podrás encontrar algunas de las especies conocidas más interesantes, temibles y monstruosas que habitan en las profundidades del océano:

1. Pez pelícano

Son muy pocos los seres humanos que han sido capaces de estar en presencia de un Eurypharynx pelecanoides. Y es que, este pez abisal con forma de anguila vive entre los 500 y los 7.600 metros de profundidad. Mide aproximadamente un metro de largo y tiene una boca absolutamente desproporcionada respecto al resto de su cuerpo. Tanto es así que el pez pelícano es capaz de engullir a un animal más grande que él mismo. Como suele ocurrir con las criaturas del fondo marino, posee un órgano luminiscente en la cola que le sirve para atraer a sus presas.

2. El demonio del mar

El Caulophryne jordani es el perfecto ejemplo de lo lenta, y a la vez de lo terrorífica, que es la vida de las profundidades marinas. Se mantiene entre los 700 y los 3.000 metros de profundidad durante toda su vida. No se mueve mucho, y si lo hace, lo hace muy lentamente... de ahí su aspecto poco aerodinámico. Su truco para alimentarse son los filamentos que recorren todo su cuerpo. Son tremendamente sensibles y pueden detectar la más mínima vibración a su alrededor. De esta forma, cualquier animal que se acerque más de la cuenta, no tendrá tiempo para contarlo; porque el demonio lo engullirá con su enorme boca al instante.

Imagen de un El Caulophryne jordani | Fuente: Rebikoff-Niggeler Foundation.
Imagen de un El Caulophryne jordani | Fuente: Rebikoff-Niggeler Foundation.La Razón

3. El calamar colosal

El Mesonychoteuthis hamiltoni es un tipo de calamar que puede llegar a medir hasta 15 metros y pesa casi unos 750 kilos. Lo que lo convierte en el invertebrado más grande de la naturaleza. No se sabe mucho de él. Lo que sí se sabe es que son carnívoros y -posiblemente- caníbales, porque se sospecha que se comen a otros calamares. Suele habitar a unos 2.200 metros de profundidad y rara vez sube a la superficie. De hecho, solo se han encontrado 6 ejemplares de esta especie a lo largo de la historia.

Captura de un calamar colosal en aguas neozelandesas | Fuente: New Zealand Fisheries department
Captura de un calamar colosal en aguas neozelandesas | Fuente: New Zealand Fisheries departmentLa Razón

4. Pez gota:

El Psychrolutes marcidus es -literalmente- el bicho más feo del mundo, un premio otorgado por la ‘Ugly Animal Preservation Society’. Habita a los 4.000 metros de profundidad, por lo que su cuerpo debe estar preparado para soportar una presión enorme... de ahí su aspecto gelatinoso y sin musculatura. Además de tener unos huesos tremendamente endebles y un tamaño bastante escaso (unos 30 centímetros), tampoco tiene dientes.Sin embargo sí que es capaz de alimentarse, ya que principalmente ingiere cualquier materia comestible que flote en su camino.

Aspecto de un "pez gota" al ser sacado a la superficie | Fuente: Dominio Público
Aspecto de un "pez gota" al ser sacado a la superficie | Fuente: Dominio PúblicoLa Razón

5. Tiburón de seis branquias

Las seis branquias del Hexanchus griseus dan fe de que se trata de que se trata de un escualo muy primitivo, ya que las especies de tiburón más “modernas” poseen únicamente cinco. Estos tiburones recorren el fondo marino de día, a profundidades de hasta 2.500 metros, y por la noche suben a la superficie para alimentarse. Pueden alcanzar longitudes de entre 5 y 6 metros con una dieta basada en otros tiburones, rayas, calamares, cangrejos y de vez en cuando focas. El ejemplar más grande que se ha capturado hasta el momento pesaba 1.000 kilos y se encontró en Alicante.

Avistamiento de un Hexanchus griseus | Fuente: Wikipedia.org / Dominio público
Avistamiento de un Hexanchus griseus | Fuente: Wikipedia.org / Dominio públicoLa Razón

6. El “Diablo Negro”

Si nos imaginamos un animal terrorífico de las profundidades marinas, posiblemente la primera imagen que nos vendrá a la cabeza será la del Melanocetus johnsoni, más conocida como “el diablo negro”. Lo más llamativo de este animal, que suele habitar profundidades de unos 4.000 metros, es que tiene un órgano bioluminoso en el extremo de un apéndice sobre la cabeza que emplean para atraer a las presas a sus temibles fauces.

Aunque lo que más llamó la atención de los científicos que empezaron a estudiar a esta especie es la enorme disparidad en los tamaños de machos y hembras: mientras que las hembras tienen un tamaño de unos 18 centímetros, los machos miden algo menos de 3 centímetros. De hecho, los primeros investigadores que los estudiaron creían que los machos eran -en realidad- unos parásitos.

Imagen del "Diablo Negro" | Fuente: misanimales.com
Imagen del "Diablo Negro" | Fuente: misanimales.comLa Razón

7. Pez víbora

Este pez abisal, cuyo nombre científico es Chauliodus sloani, habita en profundidades de hasta 4.400 metros y alcanza un tamaño de 25 centímetros. Lo más llamativo de este pez es que tiene unos dientes que -literalmente- no le caben en la boca. De hecho, esta es su principal ventaja y, a la vez, su principal desventaja. Por un lado, si consigue hincarle el diente a cualquier otro pez, este no será capaz de escapar de sus fauces. Pero, por este mismo motivo, si ensarta a un animal demasiado grande no podrá zafarse de él.

Fotografía del pez víbora en el estracho de Messina | Fuente: Wikipedia Commons/ Francesco Costa
Fotografía del pez víbora en el estracho de Messina | Fuente: Wikipedia Commons/ Francesco CostaLa Razón

8. El cangrejo gigante japonés

Macrocheira kaempferi está considerado el artrópodo más grande de la Tierra. El cangrejo gigante japonés busca su alimento en el fondo marino, a profundidades de hasta 3000 metros. Estos gigantes de largas patas y originarios de las aguas profundas de Japón pueden llegar a medir hasta 3,7 metros de diámetro con las patas extendidas.

9. El tiburón anguila

Ejemplar del Chlamydoselachus anguineus en el 'Aquarium tropical del Palacio de la puerta dorada' de París | Fuente: Citron / CC-BY-SA-3.0
Ejemplar del Chlamydoselachus anguineus en el 'Aquarium tropical del Palacio de la puerta dorada' de París | Fuente: Citron / CC-BY-SA-3.0La Razón

Es extremadamente raro toparse con uno de estos animales, ya que suelen habitar profundidades de hasta 1.500 metros de profundidad. Es lo más parecido a un fósil viviente, ya que comparte muchos rasgos con sus antepasados más primitivos. Y a diferencia de lo que suele ocurrir con el resto de tiburones, que se caracterizan por tener una “belleza temible”, este escualo no tiene nada de bonito.

Su poderosa mandíbula tiene unos 300 dientes de forma curvada, lo que significa que una vez que enganchan a su presa... esta lo tiene francamente difícil para escapar. Eso sí, el tiburón anguila no mastica, simplemente engulle. Otro dato curioso de este tiburón, es que tiene el periodo de gestación más largo de todos los vertebrados, con embarazos que superan los 3 años y medio.

10 Pez de cabeza transparente

A diferencia del resto de especies de esta lista, este pez no baja a tanta profundidad como el resto, pero si hablamos de los animales más “monstruosos” de las profundidades marinas, no podemos olvidarnos del Macropinna microstoma, que es una criatura que tiene -literalmente- la cabeza transparente... lo que le convierte en uno de los animales más llamativos que pueden encontrarse en la naturaleza.

Captura de vídeo del "pez de cabeza transparente"
Captura de vídeo del "pez de cabeza transparente"La Razón

A primera vista, los dos orificios que tiene encima de la boca pueden confundirse con unos ojos que le dan un aspecto simpático... pero no es así. En realidad, esos dos orificios oscuros son sus conductos olfativos, y sus ojos son esas dos esferas de color verde que se encuentran en el interior del cráneo. Su peculiar anatomía hace que sea francamente complicado pillar desprevenido a ese animal, porque sus globos oculares intracraneales tienen una visión periférica enorme.

11. Nautilos (Nautilus pompilius)

Viven en el Indo-pacífico y están en peligro de extinción. Son unos antiguos cefalópodos de 8 brazos que existen desde hace 500 millones de años. Dentro de su concha, tiene cámaras de aire que hacen que flote y en la última de ellas es donde vive el animal.
También tiene unos tentáculos con los que recoge animales muertos del fondo marino y los guarda en su concha. Sus huevos, de 5 centímetros, son los más grandes dentro de los animales invertebrados y tardan un año en eclosionar. 

12. Isópodo gigante (Bathynomus giganteus)
Existen unas 5.000 especies de crustáceos del orden Isopoda, según la Administración Nacional Oceánica y Atmosférica de Estados Unidos. Tienen dos pares de antenas, ojos y 4 mandíbulas. El cuerpo está dividido en 7 segmentos con 7 pares de patas para caminar, aunque bajo a los abdominales tiene 6 pares más que le sirven para nadar y respirar.
Miden unos 70 centímetros y viven en aguas frías a casi 2.500 metros de profundidad en el Pacífico y el Atlántico. Es un animal carroñero y se alimenta de ballenas, peces y calamares muertos. 

13. Pulpo gigante del Pacífico (Enteroctopus dofleini)
Es un depredador solitario y es el pulpo más grande que existe. El mayor registrado pesaba 272 kilos  y medía 9 metros.
Es capaz de cambiar de color para camuflarse con el entorno y su chorro de tinta es mortal para otros pulpos. También puede perforar a sus presas con el pico. Tiene 3 corazones, 9 cerebros y vive de 4 a 5 años.

14. Pez víbora (Chauliodus)
Viven a más de 900 metros de profundidad y existen pocas imágenes de la especie. Tienen mandíbulas articuladas que se abren en un ángulo de hasta 90 grados, con dientes en forma de aguja, son los dientes más grandes en relación a su cabeza.
Son nativos de Australia y tienen unos 40 millones de años de antigüedad.
 
15. Dragón de mar frondoso (Phycodurus eques)
Tienen una multitud de apéndices amarillentos o verdosos que hacen que puedan camuflarse como algas. Mide unos 30 centímetros, aunque puede llegar a los 50. Es de la familia de los caballitos de mar y las agujas de mar, se encuentra en al este de Australia, según National Geographic.
9 de los animales más extraños y terroríficos del mundo y dónde habitan
Se alimenta de unos diminutos crustáceos llamados piojos de mar y, como los caballitos de mar, son los machos de la especie los que incuban los huevos.
 
16. Pez cerdo (Congiopodidae)
Se trata de una familia con 9  especies diferentes, todos peces de hocico largo y sin escamas, que viven en aguas frías de hasta 600 metros en el hemisferio sur.
Se cree que su origen está en Sudáfrica y muda la piel como un reptil.
 
17. Centollo japonés (Macrocheira kaempferi)
Según National Geographic son los mayores artrópodos de la Tierra y viven a profundidades de 300 metros, aunque se ha llegado a encontrar a 550 metros en las aguas del Pacífico, cerca de Japón.
Pueden llegar a medir 3,5 metros desde la punta de una pinza hasta la punta de la otra y llegan a vivir 100 años.

18. Tiburón martillo gigante (Sphyrna mokarran)
Vive a unos 300 metros de profundidad y puede encontrarse en prácticamente todos los océanos. Llega a medir 5 metros y medio y su cabeza evolucionó con esta forma para maximizar su capacidad de detectar a sus presas mediante cambios químicos, térmicos y eléctricos.
Las hembras tienen hasta 56 crías que eclosionan dentro de su cuerpo.
 
19. Pez sapo peludo (Antennarius hispidus)
Pese a su extraño aspecto, es un feroz depredador que vive en los arrecifes de El señuelo en forma de pompón que tiene sobre su cabeza le sirve para atraer a sus víctimas.
 
20. Tiburón de seis branquias (Hexanchus griseus)
Nada a casi 4.000 metros de profundidad y cuando es de noche sale a la superficie parae alimentarse.
Mide cerca de 5 metros de longitud y se alimenta de rayas, calamares, cangrejos y otros tiburones.
 
21. Pez león (Pterois volitans y Pterois miles)
Es un gran depredador que pone hasta 2 millones de huevos al año. Habita en el Océano Índico, y por culpa del comercio de acuarios de las aguas del Atlántico y el Caribe se están apoderando de las especies autóctonas.
Cuenta con unas 32 espinas de colores brillantes y venenosas que pueden provocar desde sudoración hasta una parálisis.
 
22. Pez rata (Uranoscopidae)
Habita en aguas profundas del Mediterráneo y el Atlántico. Tiene la boca, orificios nasales y ojos en la parte superior de la cabeza, lo que le permite detectar a sus presas desde abajo, elevarse rápidamente y atacar.
Además, el pez rata emite descargas eléctricas y veneno.
 
23. Pez lobo del Atlántico (Anarhichas lupus)
Vive en el Atlántico Norte, de 1,5 metros de largo y dientes de extraños, vive entre las rocas a unos 500 metros de la costa.
Se alimenta a base de cangrejos, erizos de mar y moluscos, aplastando las cochas de estos animales con sus fuertes mandíbulas.
 
24. Quenlla volante
Coñecido tamén como quenlla anguía ou clámide, a quenlla volante é unha as especies máis antigas, xa que aínda conserva algunhas das súas características primitivas. A súa cor é marrón escuro, pode alcanzar unha lonxitude de ata 4 metros e conta con aletas dorsais, pélvicas e anais.
O seu nome vén dos volantes que rodean aos seus hendiduras branquiales e adóitanse alimentar de cefalópodos, outras quenllas e algúns peixes.
Ademais, a súa estratexia de caza é similar ás das serpes, xa que dobran o seu corpo e abalánzanse sobre a súa vítima. O seu hábitat é moi irregular nos océanos Atlántico e Pacífico.

25. Psychrolutes microporos
Este sen dúbida é un dos animais mariños máis estraños. De feito, o que poucos saben é que o seu aspecto gelatinoso débese a que este tipo de peixe vive a uns 1.000 metros nas profundidades do océano, onde a presión é moito maior, por iso é polo que o seu corpo teña unha densidade menor que lle permita flotar no fondo mariño case sen gastar enerxía nos seus movementos.
Por outra banda, o Blobfish ou peixe mancha, como tamén é alcumado este simpático animal, vive en zonas de Nova Zelandia e Australia, aínda que practicamente é un descoñecido debido á inaccesibilidade do seu hábitat.

26. Arothron meleagris
Este precioso peixe de pequenas manchas é o Arothron meleagris, pertencente á familia Tetraodontidae na orde dos Tetraodontiformes.
A súa cabeza é de forma roma con fuciño curto e ten uns dentes bastante grandes para o seu tamaño. Pode chegar aos 65 centímetros, dispón de aletas dorsais e anais, así como dunha aleta caudal longa e redondeada.
Outra curiosidade, é que cando este animal atópase en perigo, é capaz de absorber auga inchando o seu corpo ata converterse nunha gran esfera para así impor máis aos seus depredadores.
A súa distribución abarca desde o África Oriental ata a illa de Pascua, concretamente en climas tropicais por áreas con arrecifes de coral.

27. Cangrexo Yeti
Este peludo cangrexo, cientificamente coñecido por Kiwa Hirsuta, é un crustáceo que se descubriu relativamente hai pouco, no ano 2005 nunhas fontes hidrotermales a 2.300 metros nas profundidades do océano da illa de Pascua.
O seu tamaño oscila os 15 centímetros de longo, é cego, ten unha tonalidade esbrancuxada e atópase cuberto por uns filamentos sedosos que están cubertos de bacterias.
Aínda que aínda non se coñece moi ben a función destas bacterias, crese que serven para evitar que o cangrexo se intoxique coas sustancias venenosas dos minerais que o rodean.

28. Dragóns de mar
O dragón de mar foliáceo é unha especie pertencente á familia Syngnathidae e o seu aspecto é un dos máis elegantes dos océanos.
A súa distribución alberga as costas este e sur de Australia e atópanse en perigo de extinción. Do mesmo xeito que moitos outros animais, tentan mimetizarse coa contorna e por iso o seu corpo parece estar formado por algas mariñas.

Polbo Dumbo
O seu parecido ao mítico elefante voador fixo que o Grimpoteuthis, pertencente ao xénero dos moluscos cefalópodos da orde dos octópodos, sexa máis popular polo nome de polbo Dumbo.
Este animal posúe unhas aletas na súa cabeza que ao impulsarse ao nadar, parece que está a voar do mesmo xeito que elefante de Walt Disney.
O seu tamaño pode chegar aos 20 centímetros e vive en zonas de entre 3.000 e 5.000 metros de profundidade nas profundidades do océano de zonas como Filipinas, Nova Zelandia, Australia e Papúa.

Peixe machada ou Argyropelecus gigas
Este animal vive a unhas profundidades superiores aos 600 metros e o seu tamaño oscila ao redor duns 15 centímetros.
O Argyropelecus gigas ten unhas interesantes características que o axudaron a adaptarse ao fondo mariño, e é que é capaz de facerse practicamente invisible.
A súa cor escura permítelle mimetizarse á perfección e o seu órgano fósforo que emite luz, recrea uns reflexos similares aos que ven se se mira á superficie da auga cando se está mergullado.
Desta forma, o peixe machada aproveita esta gran vantaxe para que as súas presas non lle vexan e queda asexando mirando cara arriba ata que detecta mediante o contraste da luz unha presa á que devorar.
 
Quenlla anguía
A quenlla anguía (Chlamydoselachus anguineus) é considerado un «fósil vivente», pois é unha das especies máis antigas da terra, que apenas presentou cambios durante a súa evolución desde a prehistoria.
Destaca por ser un animal alargado e grande, cunha media de 2 metros de lonxitude, aínda que existen exemplares que alcanzan os 4 metros. A súa mandíbula, con 25 fileiras con 300 dentes, é especialmente forte, o que lle permite comer presas de gran tamaño. Por último, teñen 6 aberturas branquiales, nada coa boca aberta e a súa alimentación céntrase en peixes, luras e quenllas.
 
O peixe víbora
O peixe víbora do Pacífico (Chauliodus danae) ten uns dentes irregulares e extremadamente afiados, dun tamaño tan esaxerado que apenas pode pechar a boca. Este peixe das profundidades mariñas ten unha lonxitude máxima de 25 centímetros. Percorre profundidades de ata 4.400 metros e atrae ás súas presas cos fotóforos bioluminiscentes do seu ventre.
 
 
Caulofrino con aletas de abanico
(Caulophryne jordanin), un peixe que mide entre 5 e 40 centímetros e ten unha boca xigante con dentes afiados e aterradores. Este ser de aspecto de globo está provisto de órganos sensibles en forma de espiñas que lle serven para detectar os movementos das presas. Asimismo, a súa antena sérvelle para atraer e pescar ás súas presas. O peixe atópase principalmente na zona batial a profundidades que oscilan entre os 100 e os 1.510 metros.

Anoplogaster
O seguinte animal do noso lista de animales das profundidades mariñas é o Anoplogaster, o único xénero de peixes da familia Anoplogastridae. Adoitan medir entre 10 e 18 centímetros de lonxitude e mostran uns dentes desproporcionados en comparación co resto do corpo. O anoplogaster non ten a capacidade da bioluminiscencia, senón que a súa forma de cazar consiste en quedar quieto sobre o fondo mariño ata que unha presa aproxímese e detéctea polos seus sentidos.
 
Peixe dragón
O peixe dragón (Stomias boa) ten un corpo aplanado e longo, de entre 30 e 40 centímetros de lonxitude. A súa boca, de grandes dimensións, conta con dentes longos e afiados, tanto é así que algúns exemplares non son capaces de pechar as súas bocas completamente. Atópase a unha profundidade de ata un 1000 m. Aliméntase de peces e crustáceos.

Diaño negro
O diaño negro (Melanocetus johnsonii) é un rape abisal de 20 centímetros que se alimenta principalmente de crustáceos. Habita as profundidades mariñas de entre 1.000 e 3.6000 metros, chegando a alcanzar incluso os 4.000. Posúe unha aparencia que algúns consideran temible, ademais dun aspecto gelatinoso. Ten unha especie de antena (espiña modificada da súa aleta dorsal) sobre a súa cabeza que brota do seu rostro en forma de cana, repleta de bacterias que se acenden e que se ilumina como reclamo para atraer peces que confunden este órgano con vermes ou outro organismo, sendo capturados cos seus grandes dentes para evitar que a presa se escape.
 
Lura vampiro
Este diminuto cefalópodo (Vampyroteuthis infernalis), perfectamente cómodo a profundidades de 3.000 metros, vaga pola escuridade cuns ollos que, en proporción co resto do seu corpo, son os máis grandes de calquera animal do planeta. Esta especie recibe o seu nome polos seus escuros brazos, que conteñen membranas e que a lura vaimpiro utiliza a modo de capa para envolverse.
 
Polbo Dumbo
Baixo o termo de «polbo Dumbo» se designan aos animais das profundidades mariñas que pertencen ao xénero Grimpoteuthis, dentro da orde dos octópodos. O nome está inspirado nunha das características físicas destes animais, que posúen dúas aletas sobre a súa cabeza, do mesmo xeito que o coñecido elefante de Disney. Con todo, neste caso, as aletas axudan ao polbo Dumbo a propulsarse e nadar.
 
Quenlla trasgo
A quenlla trasgo (Mitsukurina owstoni) é outro dos animais das profundidades mariñas que máis adoitan sorprender. Esta especie pode chegar a medir entre dous e tres metros, con todo, destaca pola súa mandíbula, repleta de dentes moi afiados, así como a prolongación que sobresae da súa cara.

martes, 12 de noviembre de 2024

Delfíns en perigo de extinción

Delfín de Héctor da Illa Norte
Cephalorhynchus hectori maui é unha subespecie do golfiño de Héctor endémico das costas de Nova Zelandia. Este cetáceo presenta unha das áreas de distribución máis acoutadas de todos os cetáceos distribuídos ao redor do mundo e crese que a súa distribución se reduciu drasticamente nos últimos cen anos. As poboacións desta subespecie atópanse en perigo crítico de extinción debido, principalmente, ás mortes por capturas accidentais en redes de enmalle. Estímase que o tamaño da poboación actual é de apenas uns 55 individuos. Golfiños en perigo de extinción - Delfín de Héctor da Illa Norte Delfín común subespecie do Golfo de Corinto Dentro da especie Delphinus delphis existe unha superpoblación do Golfo de Corinto en Grecia que se atopa categorizada segundo a UICN (Unión Internacional para a Conservación da Natureza) en perigo crítico de extinción. As súas principais ameazas relaciónanse coa falta de presas debido á sobrepesca, a degradación do hábitat por métodos de pesca invasivos, a contaminación do ambiente por refugallos industriais e a contaminación acústica causada por estudos sísmicos.
 
Delfín común subespecie do Golfo de Corinto Delfín do Amazonas
Inia geoffrensis é un golfiño de auga doce que habita en 6 países de América do Sur entre eles Ecuador, Brasil, Colombia, Venezuela, Perú e Bolivia nas concas do río Amazonas e Orinoco. Segundo a súa última avaliación en 2018, o golfiño do Amazonas atópase en perigo de extinción por diversas causas, como as mortes por enredos en redes de pesca, a modificación do hábitat pola construción de represas, a contaminación da auga por compostos tóxicos, como o mercurio, e a morte deliberada para uso de carnada. Aquí podes ler acerca da Contaminación de ríos e lagos: causas, consecuencias e como evitala. Golfiños en perigo de extinción - 
 
Delfín do Amazonas Delfín do rio Indo
Platanista minor, é un golfiño nativo do río Indo de Paquistán e algúns individuos desta especie tamén poden atoparse en India no río Beas. As súas poboacións foron categorizadas como en perigo de extinción debido, principalmente, á construción de represas que levaron á fragmentación das súas poboacións e á perda do seu hábitat, xa que esgotaron os caudais dos ríos onde adoitan habitar. Anos atrás, a súa matanza deliberada era unha práctica común por parte do ser humano para obter carne e aceite, pero por fortuna, actualmente o seu caza está prohibida.
 
Delfín de río Irawadi
Orcaella brevirostris, é un cetáceo nativo de estuarios e augas pouco profundas do sueste asiático que se atopa en perigo crítico. As súas poboacións están moi afectadas por mortes accidentais en mallas de redes, o aumento de embarcacións motorizadas, a diminución de poboacións de peces que son a base do seu alimento e a redución da profundidade de corpos de auga debida á sedimentación causada pola deforestación.
 
Franciscana 
A franciscana ou golfiño da Prata, Pontoporia blainvillei, é un cetáceo que habita nas augas costeiras de América do sur en Arxentina, Brasil e Uruguai. Independentemente de que ás veces lla denomine como golfiño de río, atópase principalmente en augas mariñas e só en ocasións en estuarios. Aínda que non está categorizada aínda como unha especie en perigo de extinción, as súas poboacións atópanse vulnerables debido a ameazas que inclúen a pesca accidental en redes de enmalle e o consumo de plásticos que poden causar obstrucións nos seus sistemas dixestivos e levalos á morte.
 
Como axudar aos golfiños en perigo de extinción 
Aínda que as ameazas que sofren estes cetáceos son numerosas e afectan cada vez máis ás súas poboacións, existen varias accións que poden levar a cabo para mellorar o estado de conservación dos golfiños. Aquí presentámosche algunhas delas: Creación de plans de conservación: unha posibilidade radica en crear plans de conservación que, a partir do estudo das poboacións de diferentes especies, o coñecemento dos seus estados actuais de conservación e as súas ameazas, permita implementar medidas efectivas que leven á conservación destas especies. Un exemplo é o plan de acción para a conservación dos golfiños de río en Sudamérica. Fortalecemento de lexislacións: como cidadáns podemos esixir ás autoridades competentes que fomenten a implementación ou o cumprimento de leis que sexan capaces, por exemplo, de regular accións que prexudican o ambiente como a sobrepesca. Concientización: poden xerarse campañas de concienciación da poboación a través da educación ambiental, unha ferramenta crave para fomentar a preocupación, o interese e o respecto polo ambiente. Diminuír o consumo: reducir o consumo de plásticos e produtos que conteñan químicos daniños, axudan a diminuír a cantidade de residuos que se xeran que terminan nos océanos e deterioran o hábitat de animais como os golfiños. Agora que descubriches a estas especies de golfiños en perigo de extinción, en maior ou menor grao, animámosche a coñecer máis a estes fascinantes animais lendo os nosos artigos sobre as Características dos golfiños e Como se comunican os golfiños.

lunes, 11 de noviembre de 2024

Focas en perigo de extinción

Foca capuchina

A foca capuchina (Cystophora cristata) grazas ao seu corpo robusto e grande e a súa actitude agresiva imponse ante as demais, pero a súa situación xeral non é a mellor. En 2006 estimábase que a poboación mundial desta especie de foca era de 592.100 individuos. Segundo datos da IUCN Lista Vermella de Especies Ameazadas, actualmente aínda se atopa en estado vulnerable.

Focas en peligro de extinción - Foca capuchina

Foca do Caspio

Segundo IUCN Lista Vermella de Especies Ameazadas, a foca do Caspio (Pusa caspica) é unha especie de foca que se atopa en estado de perigo moi ameazada desde 2008. De feito, o número total desta foca en perigo de extinción diminuíu ata un 90% e ata 2017 contáronse menos de 70.000 focas do Caspio.

Focas en peligro de extinción - Foca del Caspio

Foca monxe hawaiana

A foca monxe hawaiana (Neomonachus schauinslandi) é outra das focas en perigo de extinción, e é que actualmente se estima que quedan unhas 1.100 nas illas de Hawai. Segundo a IUCN Lista Vermella de Especies Ameazadas, esta especie de focas atópase en perigo crítico de extinción.

Focas en peligro de extinción - Foca monje hawaiana

Foca monxe do Mediterráneo

A foca monxe do Mediterráneo (Monachus monachus) é unha especie desta foca que está en perigo de extinción. Actualmente tan só quedan entre 350 e 450 exemplares. Aínda así, pasou de estar en perigo crítico de extinción a simplemente perigo de extinción, polo que incrementou algo as súas poboacións no mar Mediterráneo.

Focas en peligro de extinción - Foca monje del Mediterráneo

Focas que non están en perigo de extinción

Por gran sorte e para a sorpresa de moitos, hai algunhas especies de focas que non están en perigo (e esperamos que non cheguen a estalo). Por exemplo, as famosas focas brancas ou de Groenlandia, co nome científico de Pagophilus groenlandicus, non se atopan en perigo de extinción, do mesmo xeito que tampouco o están as focas grises (Halichoerus grypus) e as focas anilladas (Pusa hispida).

Focas en peligro de extinción - Focas que no están en peligro de extinción

Causas de que haxa focas en perigo de extinción

Existen diversos factores que contribúen a que as focas estean en perigo de extinción. A continuación, imos comentar algúns deles, e os máis importantes, para que poidas comprender máis sobre o tema.

Derrames de petróleo

O primeiro dos motivos polos que as focas están en perigo de extinción son derrámelos de petróleo. Se se produce unha vertedura, os voluntarios recollen ás focas manchadas e límpanas canto antes, xa que a súa vida corre perigo. Despois, mantéñenas afastadas do lugar ata que o ecosistema sexa o suficientemente san para elas.

Pesca de arrastre e caza furtiva

Debido á pesca de arrastre, a caza furtiva e comercial das focas, as súas poboacións están a diminuír en gran medida. Ademais, moitas das focas quedan atrapadas e enredadas nas redes de pesca. Doutra banda, a inxesta de comida dunha foca é moi elevada, xa que comen entre o 5 e 10% do seu peso. Por este motivo, de maneira directa (debido á caza) ou de maneira indirecta (debido á falta de peixes), a pesca prexudica ás focas. Estes factores explican por que as focas están en perigo de extinción.

Contaminación acústica e do mar

Tanto a contaminación acústica como do mar son outro dos motivos polos que as focas están en perigo de extinción. Dita contaminación acústica por parte dos soar militares ou sismográficos provoca que as focas se vexan afectadas en canto ao seu comportamento, xa que poden tratar de fuxir do seu hábitat polo incesante ruído. Doutra banda, o aumento de residuos nas augas mariñas provoca unha perda da biodiversidade, ademais de cambios fisiológicos nas especies mariñas.

Cambio climático

Trátase dun dos maiores problemas a nivel mundial, non só respecto da diminución das poboacións de focas. O cambio climático e os seus efectos leva un aumento do desxeo terrestre. De feito, a Terra diminuíu 28.000 millóns de toneladas de xeo nos últimos 30 anos. Desta maneira, prodúcese tamén unha perda do hábitat das focas.

Golpes coas embarcacións

A última das causas pola que as focas están en perigo de extinción é os golpes coas embarcacións. O feito de que estas embarcacións ocupen un lugar no seu hábitat, fai que sentan invadidas. Non están afeitas á súa presenza e non saben por onde poden ir. Por iso, e debido aos golpes, moitas delas morren.

Conservación das focas en perigo de extinción

Hai que ter en conta que as focas son especies difícil de recuperar se se perden porque só teñen unha cría ao ano e calcúlase que o 15% non chega á idade adulta. Por tanto, se a poboación redúcese é moi difícil que volva aumentar, aínda con programas que teñan como obxectivo recuperar a especie.

Así, a conservación das focas, máis que ningunha outra especie, ten que conseguirse coa prevención e coa conservación dos seus hábitats. A foca monxe do Mediterráneo é un claro exemplo diso. Vive na costa de África e calcúlase que só sobreviven medio milleiro de exemplares. Máis de dúas terceiras partes morreron por un virus en 1997. Desde entón, protéxense e téntase recuperar a especie, pero non é fácil. A poboación aumenta moi lentamente. Algunhas comunidades locais cazan focas para consumir a súa carne.

Algunhas organizacións loitan para conservar as diversas especies de focas que hai distribuídas por todo o mundo. Ademais, levan a cabo programas educativos para as escolas co obxectivo de ensinar aos máis novos a importancia de conservar a estes animais.

domingo, 10 de noviembre de 2024

As 31 mellores películas de mergullo da historia

1. Películas clásicas de mergullo

1. Loitas mariñas (Os homes ras) (1951)

Pouca xente ouviu falar deste tesouro do cinema bélico dos anos 50. A película narra as aventuras do Equipo de Demolición Submarina da Armada Norteamericana durante a Segunda Guerra Mundial e as vicisitudes que ten o novo comandante para gañarse o respecto dos seus homes.

2. 20.000 leguas de viaxe submarina (1954)

Aínda que é certo, esta non é unha película de mergullo no sentido estrito da palabra non podiamos deixar de nomeala. Á fin e ao cabo, encabeza a lista das películas de submarinos.

Trátase dunha adaptación do clásico homónimo de Xullo Verne. A trama colócanos en 1870 cando un buque de guerra fretado polos EEUU debe dar caza a un monstro mariño no Pacífico Sur. O que a tripulación non sabe é que o monstro non é un animal senón un submarino.

3. Viaxe ao fondo do mar 1964

Trátase dunha serie de televisión que contaba a vida dun submarino dedicado á investigación oceanográfica ao servizo do Instituto Nelson.

No submarino traballan mergulladores experimentados, científicos e tripulación que teñen á súa disposición distintos minisubmarinos, unha campá de mergullo para salvar á terra de incribles ameazas.

4. Thunderball (Operación Trono, 1965)

Trátase da segunda película de James Bond e nela Sexan Connery fai o imposible debaixo da auga, desde escapar dunha piscina repleta de quenllas, ata montarllo debaixo da auga coa moza Bond de quenda. Si, nas películas de mergullo pódese facer de todo: ata respirar dun micro-tanque a alta presión e do tamaño dunha pluma estilográfica

Esta película de mergullo ten un final épico: unha batalla submarina a coitelo para cortar as traqueas dos equipos de respiración.

5. The Neptune Factor (Odisea baixo o mar, 1973)

Esta película de mergullo ten uns efectos punteiros para a época. Para facelos combinaron miniaturas con vida mariña auténtica.

Científicos atrapados nunha plataforma subacuática, mergulladores, un submarino e monstros por todas as partes son o elementos desta entretida historia.

6. The Deep (Abismo, 1977)

Unha parella que pasa as súas vacacións de mergullo nas Bahamas atopa un pecio da Segunda Guerra Mundial cargado de morfina e explosivos. Caza tesouros, traficantes e moitos perigos salpican a trama.

7. Lle Grand Blue (O Gran Azul, 1988)

A película conta a historia de Jacques Mayol que foi coñecido polo sobre nome de "Home golfiño" Foi o primeiro apneísta en exceder a barreira dos 100 m de profundidade. O seu desafío con Enzo Maiorca inspirou esta película que lle deu paso a traballar en películas subacuática como coordinador técnico.

8. Amsterdamned (1988)

A un mergullador asasino en serie que opera nas canles de Amsterdam, só o pode deter outro mergullador que traballa na policía. Esta película de mergullo conta a súa historia.

9. The Abyss (O segredo do abismo, 1989)

Nesta emocionante sobre as profundidades mariña un equipo de mergulladores que traballa nunha plataforma de petrolífera recibe a misión rescatar un submarino nuclear baixo estrañas circunstancias. O grupo enfrontarase a un poder misterioso con poder para destruír o mundo a 25.000 pés de profundidade.

10. Esfera (1998)

Nas profundidades do océano permanece unha nave de orixe descoñecida que se conserva intacta desde hai case 300 anos. Un equipo de científicos debe descender e estudala, para iso deberán utilizar as súas habilidades en mergullo de saturación.

 

2. Películas de mergullo filmadas despois do ano 2000

11. Homes de Honra (2000)

Esta película de mergullo conta a historia de Carl Brashear, o primeiro mergullador afroamericano da Mariña dos Estados Unidos. Pero el non é o único home de honra. O outro protagonista é o instrutor de mergullo Leslie Sunday.

Ao longo de 02h 08 min o espectador é testemuña da relación destes dous homes, os seus fracasos e triunfos tanto individuais como conxuntos.

12. Open Water (2003)

Esta película de mergullo conta con excelentes críticas e leva á pantalla unha historia real.

Unha parella de adictos ao traballo márchase a unhas vacacións de mergullo ás Bahamas, pero por un descoido da tripulación quedan abandonados no medio do mar.

13. Into the Blue (2005)

O espectacular físico dos mergulladores protagonistas decoran unha película de mergullo ao máis puro estilo Hollywood. Pecios cargados de tesouros, narcotraficantes molestos e moita acción para dúas horas de puro entretemento.

14. Fool's Gold (Como tolos… a por o ouro, 2008)

De novo repítese a fórmula que suma dous guapos guapísimos e trepidantes aventuras submarinas. Unha película de mergullo sen máis pretensións que entreter.

15. Pioneer (Pionér, 2013)

O protagonista é Petter un mergullador comercial empregado xunto ao seu irmán nunha explotación petrolífera das Noruega dos anos 80. Ao sufrir este último un accidente, Petter tenta pescudar o que realmente ocorreu, pero debe enfrontarse aos perigos ou dificultades que lle impón unha contorna pouca colaborativo.

16. Presión (2015)

Un equipo de 4 mergulladores de profundidade debe reparar un oleoduto. Con todo, o barco que atende a campá de saturación é afundido por unha treboada e quedan atrapados nela. O obxectivo, atopar a forma de saír de alí con vida.

17. A 47 metros (47 Metres Down, 2017)

Dúas irmás que fan mergullo en caixa con quenlla branca quedan atrapadas a 47 metros cando esta sóltase do barco.

18. A 47 metros 2 (47 Meters Down: Uncaged, 2019)

Dous anos despois da estrea de "A 47 metros" estreouse a súa secuela cun castin completamente diferente, pero cunha trama escalofriantemente parecida. Agora temos a 4 mergulladoras e onde se quedaron atrapadas son unhas ruínas maya submarinas.

19. Underwater (2020)

Camiñar a por do chan mariño en mergullo de saturación ata unha plataforma petrolífera abandonada é a única forma de sobrevivir para un equipo de científicos.

O problema: que a instalación submarina onde traballan está a alagarse por mor dun maremoto.

20. Atrapada nas profundidades (Breaking Surface, 2020)

Dúas irmás afeccionadas ao mergullo en xeo teñen problemas durante unha inmersión en Noruega. Unha delas queda atrapada e a outra ao máis puro estilo "dive buddy" recorrer a todas as súas habilidades para axudala.


3. Películas de mergullo en covas

21. A caverna maldita (The Cave, 2005)

Un grupo composto polos mellores submarinistas de covas do mundo debe mergullarse nun sistema mergullado no corazón de Romanía onde se cre que existe un novo ecosistema.

22. Santuario (Sanctum, 2011)

Mergullar na Cova máis inaccesible do mundo é o obxectivo dun grupo de mergulladores técnicos liderados por un pai e un fillo. A traxedia desencadéase cando unha treboada tropical forza aos mergulladores a penetrarse aínda máis nun labirinto submarino do que non saben como saír.

23. Xilbaba (2017)

Buscar a libraría perda dos Mayas é o obxectivo dun equipo experto de mergullo en covas. Con todo, atopa o inferno no sistema de covas mergullado de Xilbaba.

24. 13 vidas (Thirteen Lives,2022) 

Esta película de mergullo é a adaptación na gran pantalla do rescate ao equipo de futbol atrapado na cova de Than Luang en Tailandia. Trátase dun feito real do que nos fixemos eco neste blogue. Leo no artigo Cave Diving Specialists Rescue 12 Thai Children After Two Weeks Trapped.

 

4. Documentais de mergullo

25. Ray: A Life Underwater (2011)

Esta película documental conta a vida de Ray Ives, de 75 anos. Un pirata moderno e amante da reciclaxe que na súa mocidade mergullaba nas profundidades buscando tesouros. A historia cóntase a través dos obxectos que atopou.

26. Monty Halls' Dive Mysteries, 2013

Trátase dunha serie documental na que o explorador e biólogo mariño Monty Halls narra as súas aventuras submarinas. Entre elas: investiga o Blue Hole, busca unha caixa forte perdida na Segunda Guerra Mundial, rastrexa a Atlántida e explora o pecio Marie Celeste que se afundiu en estrañas circunstancias.

27. Mergullando no descoñecido (Takaisin Pintaan, 2016)

Un grupo de mergulladores de covas finlandeses tenta explorar un sistema de covas en Noruega a máis de 130 metros de profundidade e a través do xeo, pero morren 2 deles no intento. Cando os especialistas tentaron rescatar os corpos abandonan polo perigoso que é. Os sobreviventes do equipo orixinal, con todo, non o fixeron e lograron rescatar os corpos. Este documental narra esta aventura.

28. Mission Blue 2014

Esta película de mergullo documental narra a vida da lendaria oceanógrafa Sylvia Earle, cuxa misión persoal é salvar o océano.

29. Chasing Coral 2017

Este documental narra a experiencia dun equipo de científicos, mergulladores e camarógrafos que investigan as corais e as súas ameazas para apoiar a súa conservación.

30. Last Breath (2019)

Last Breath é unha película documental que conta a historia dun mergullador de saturación. Ao home cortoulle o tubo de subministración de aire. Estaba atrapado a 100 metros de profundidade cunha cantidade ridícula de aire no seu tanque de respaldo e aínda sobreviviu.

 

31. The Rescue 2021

De novo, o incidente sufrido polo equipo de fútbol que entrou na cova de Than Luang quedou atrapado e tivo que ser rescatado por expertos mergulladores de covas motiva unha película de mergullo. Neste caso, trátase dun documental.

24 películas de mergullo

1. O gran azul

"O gran azul" (Lle grand bleu) foi o título que máis mencións recibiu como a película de mergullo que máis vos marcou. Esta cinta, dirixida por Luc Besson e estreada en 1988, trata a rivalidade e amizade da figura mundial da apnea Jacques Mayol (representado por Jean-Marc Barr) e Enzo Maiorca (renombrado na película como "Enzo Molinari" e interpretado por Jean Reno. Calquera que a viu lembrará a escena: "Búscame ao francés, atopa a Jacques Mayol".

2. Buscando a Nemo

"Buscando a Nemo" tamén é unha desas pelis que espertou en moitos o interese pola vida submarina. Nemo é un pequeno peixe pallaso que vive co seu pai nun arrecife de coral e é tratado de maneira excesivamente protectora. Nemo decide abandonar a seguridade do arrecife e emprende unha aventura para poder demostrar ao resto de especies e a si mesmo a súa valentía e capacidade para sobrevivir a pesar de ter unha aleta atrofiada. O seu pai inicia unha longa procura para dar con pistas que lle leven a recuperar ao seu fillo. "Buscando a Nemo" mostra moitas das especies que viven nos arrecifes coralinos e fixo dos peixes pallasos un obxecto de desexo para moitos nenos e adultos afeccionados aos acuarios.

3. Viaxe ao fondo do mar

O argumento de "Viaxe ao fondo do mar", de 1961, é inverosímil: o cinto de Van Allen incéndiase quentando a Terra a un ritmo de dous graos diarios. O almirante Nelson decide entón emprender a marcha coa súa ultramoderno submarino para lanzar un mísil nuclear para pór fin ao desastre. A tripulación do submarino atómico Seaview loitará contra saboteadores, enormes criaturas mariñas e ataques de submarinos inimigos para previr unha catástrofe mundial e salvar á humanidade.

4. O Santuario

"O Santuario", película producida por James Cameron e na que traballou Mike deGruy, cámara submarino recoñecido mundialmente e tristemente falecido hai un mes, conta a historia dun grupo de submarinistas, encabezado por un pai e un fillo, que realiza unha expedición á cova máis grande e inaccesible do mundo. Por mor dunha treboada tropical terán que enfrontarse a numerosos perigos mentres buscan unha ruta que lles permita saír e salvar a vida.

5. Homes de honra

"Homes de honra" é unha película estadounidense do ano 2000, dirixida por George Tillman Jr., con Robert De Niro, Cuba Gooding Jr., David Conrad e Charlize Theron. A película está baseada en feitos reais sobre a vida de Carl Brashear, un soldado negro da Armada norteamericana que debido ao racismo é relegado á cociña. Unha oportunidade logra impresionar a un oficial coas súas habilidades para nadar, o que o convence de buscar novos horizontes dentro da Armada para máis adiante pasar a formar parte dun programa de adestramento para o corpo de elite de mergulladores, converténdose no primeiro afroamericano en facelo.

6. Life Aquatic

"The Life Aquatic with Steve Zissou" é unha película de 2004 escrita e dirixida por Wes Anderson. Conta a vida de Steve Zissou, documentalista que quere emular a Jacques Cousteau, pero que se atopa en claro declive na súa carreira profesional. Armado tan só coa súa longa experiencia no terreo, ao final atopa a un produtor disposto a investir na rodaxe da película na que se mostrará ao monstro que supostamente se comeu ao seu mellor amigo.

7. Abyss

Outra película escrita e dirixida por James Cameron que trata o mundo do submarinismo e na que tamén traballou deGruy. Abyss narra o incidente dun submarino nuclear estadounidense, o USS Montana, que choca cun obxecto non identificado e queda destruído no fondo do mar, na Fosa das Caimán. A Armada decide enviar unha nave abastecedora, o Benthic Explorer ao lugar do afundimento para recuperar ou destruír toda a información secreta. Finalmente logran atopar a o USS Montana a gran profundidade e teñen estraños encontros cunha criatura que os comeza a observar. Neste vídeo podedes ver o making of desta película, moito máis interesante que o tráiler… e posiblemente que a propia película.

8. Quenlla

Quen non coñece este clásico do terror oceánico? A sintonía, esa aleta dorsal que anuncia morte e sangue, a gran quenlla branca esnaquizando barcos… "Quenlla", dirixida por Steven Spielberg fai xa máis de 30 anos comeza cunha velada de praia na illa Amity onde desaparece unha moza ao bañarse no mar... podédesvos imaxinar quen foi o culpable. Esta película non fixo ningún favor ás quenllas, máis ben todo o contrario. Moitos sicólogos atribúen a selacofobia, ou medo ás quenllas, a esta película.

9. Deep blue sexa

"Deep blue sexa", estreada no ano 2000 e protagonizada por Saffron Burrows, Thomas Jane, e Samuel L. Jackson, abunda no terror ás enormes quenllas. Unha científica busca a cura para a enfermidade de Alzheimer experimentando con tres quenllas. Comproban unha teoría consistente en extraer do cerebro da quenlla un complexo proteínico, capaz de reactivar as neuronas do cerebro. Ante o descoido dun dos membros do equipo, o animal levanta a cabeza, crea un completo caos no laboratorio e accidentalmente é liberado ao mar cun cerebro máis grande e intelixente que só busca matar canto máis mellor.

10. Open Water

Baseada en feitos reais, "Open Water" conta a historia dunha parella adicta ao traballo que decide tomarse un tempo de relax e pasar uns días mergullando. A lancha que os leva, debido a un descoido da tripulación, abandónaos no medio dun mar infestado de quenllas… Segundo a crítica americana, a película de terror máis impactante exhibida no Festival de Sundance desde "The Blair Witch Project", en 1999. Xa sabedes, sempre xuntos!

11. Inmersión letal

O título parece dicilo todo, verdade? Catro freedivers descobren un lendario pecio (do que se rumorea contén millóns de dólares en ouro) e cren que o seu soño de achar un tesouro escondido fíxose realidade. Pero nas súas proximidades, no fondo do océano, desentierran outro misterio máis sinistro. Estes amigos cazadores de tesouros fan un pacto para manter en segredo ambos os descubrimentos para desa forma poder escavar o pecio antes de que un cazador de tesouros rival pescude o seu segredo e lles birle o ouro. Pero con tanto en xogo, as súas lealdades ven postas a proba.

12. The Cove

"The Cove" é un documental estadounidense de 2009, dirixido polo ex fotógrafo de National Geographic Louie Psihoyos, que describe a matanza anual de golfiños nun Parque Nacional de Taiji, Wakayama, en Xapón, desde o punto de vista de activistas anti-caza de golfiños. A película resalta que a cantidade de golfiños matados na cazaría de golfiños en Taiji, é varias veces maior que o número de baleas cazadas na Antártida e reporta que 23.000 golfiños e marsopas son matados en Xapón cada ano na industria baleeira nacional.

13. Terra - A película do noso planeta

Este documental é un canto á beleza do noso planeta e un recordatorio da delicada fraxilidade do lugar onde vivimos. Usando o Sol como guía, partimos cara a unha apaixonante viaxe con escala no Ártico, acompañaremos a unha balea amolada na súa migración de 36.000 Km ata o Antártico durante a cal loitará por manter á súa cría a salvo. Esta viaxe inesquecible a través das distintas estacións e da loita diaria pola supervivencia no noso planeta, está rodado coas máis novas cámaras de alta definición. Desde as incribles paisaxes nunca vistos, ata os detalles máis íntimos das vidas das nosas queridas e esquivas criaturas salvaxes.

14. Planeta azul

"Planeta azul" é unha serie documental sobre a natureza que contou cunha dos investimentos máis altos realizadas (case 13 millóns de euros) en divulgar a natureza. A serie recolle aspectos da vida mariña como a reprodución, a alimentación e as relacións que se establece entre os seus protagonistas. Este esforzo documental requiriu dous anos de filmacións e mostra as estratexias vitais que nos vastos océanos e o litoral do noso planeta desenvolvéronse. Desde os trópicos ata os polos a vida mariña presentada nesta serie non deixa indiferente a ningún espectador por pouca que sexa a súa sensibilidade cara á natureza.

15. Frozen Planet

"Frozen Planet" é unha serie da BBC na que tamén traballou Mike deGruy e que nos traslada ás rexións polares. Esta serie documental é unha xanela que a BBC e Attenborough abren ás rexións xeadas do planeta Terra. Tras un primeiro capítulo introductorio, o catro seguintes céntranse nos cambios que sofren os polos ao longo das estacións: o retorno da luz durante a primavera, a explosión de vida durante o verán, onde nunca se pon o sol, o traizoeiro outono, tempo de migracións e de cambios bruscos de tempo, e o inverno, no que unicamente os animais mellor preparados son capaces de soportar meses de escuridade, xistras de neve e xélidas temperaturas.

16. O mundo silencioso

"O mundo silencioso" é probablemente o documental polo que moitos nos namoramos do fondo do mar e as súas especies. Co-dirixida en 1956 por Jacques-Yves Cousteau este documental é o primeiro en utilizar cinematografía submarina para mostrar as profundidades do océano. A película foi filmada a bordo do Calypso durante máis de dous anos no mar Mediterráneo, o Golfo Pérsico, o Mar Vermello e o Océano Índico.

17. Océanos

Mergullándose nas profundidades de todos os mares do planeta, "Océanos", dirixida por Jacques Perrin, explora a cara máis descoñecida da Terra, desde as lagoas tropicais e os témpanos polares ata as inexploradas profundidades onde non chega a luz solar. Unha monumental viaxe para atopar ás majestuosas criaturas de mar que xa coñecemos, das que sabemos moi pouco e as moitas que aínda nos quedan por descubrir.

18. Golfiños

Golfiños é un documental de 40 minutos estreado no ano 2000 que mostra, desde os arrecifes de coral das Bahamas aos mares da Patagonia arxentina como é a vida de os golfiños en estado salvaxe.

19. A Praia

Para terminar, dúas películas non directamente relacionadas co mergullo, pero que tamén tiveron mencións por parte dos nosos participantes no concurso. "A praia" foi rodada nun coñecido destino para o mergullo en Tailandia, Phi Phi Leh... que cada vez está máis masificado e é menos paradisíaco que nunca. Nesta película Richard busca atopar algo real que encha a súa vida insulsa e iso é o que leva ao protagonista, Leonardo DiCaprio, un mozo mochilero americano, a viaxar a Tailandia buscando aventura e novas experiencias.

20. Piratas do Caribe

"Piratas do Caribe" é unha tetralogía de Walt Disney Pictures inspirada no libro "En costas estrañas" (On Strange Tides) de Tim Powers. Describe as aventuras do ficticio pirata Jack Sparrow, o ferreiro Will Turner e a aristócrata Elizabeth Swann, así como os seus enfrontamentos cos principais personaxes antagónicos da tetralogía: o capitán Héctor Barbossa, o Kraken, Davy Jones e Barbanegra, así como o británicos Lord Cutler Beckett e James Norrington.

21. 20.000 leguas de viaxes submarinas

Adaptación da novela homónima de Xullo Verne. En 1870, debido aos relatos de mariñeiros que aseguran ver un monstro mariño ao sur do Pacífico, os Estados Unidos fretan un buque de guerra para destruír á besta que altera a tranquilidade dos mares. Pero, cando o monstro atácaos, de nada serve todo o seu poderío bélico para evitar o desastre. Tras o afundimento do buque, os tripulantes son rescatados polo propio "monstro", que resulta ser un buque capaz de mergullarse no mar, algo inédito ata entón.

23. Ocean men

Esta é unha película documental en formato IMAX que trata sobre a arte e ciencia do mergullo libre, presentando a dous dos seus máis destacados expoñentes: Pipín Ferreras e Umberto Pelizzari, narrado en parte por outro gran mergullador libre, Jacques Mayol, quen menciona a outro gran mergullador libre, Enzo Maiorca. A película describe dúas das moitas técnicas en mergullo libre: "Sen Límites" (practicado por Pipín Ferreras) e "Peso Constante" (practicado por Umberto Pelizzari). Esta película documental de 40 minutos é o máximo para todo aquel interesado en practicar e aprender o mergullo libre.

24. The Guardian

Tras perder ao seu compañeiro e a outros membros do seu equipo durante un accidentado rescate en alto mar, o subtenente Ben Randall (Kevin Costner), un lendario membro da Garda Costeira norteamericana, é enviado como instrutor a unha academia de elite de rescatadores da Garda Costeira. Ao principio chocará con Jake Fischer (Ashton Kutcher), un mozo díscolo e presuntuoso destinado a ser o mellor do curso.

sábado, 9 de noviembre de 2024

10 películas educativas para protexer aos océanos

'Deep' (2017) 

A película está ambientada nun futuro non moi afastado, onde os últimos sobreviventes do planeta -un excéntrico grupo de criaturas abisais- teñen o seu fogar na greta máis profunda dos océanos, protexidos polo mítico Kraken. Nela vive o aventureiro Deep o último polbo da especie dumbo- xunto aos seus mellores amigos: Evo, un covarde peixe lanterna, e Alice, unha discreta gambita abisal. Pero unha catástrofe fará que os protagonistas teñan que emprender unha perigosa viaxe polas estrañas paisaxes abisais para salvar aos seus habitantes. Para iso terán que atopar á única criatura capaz de axudarlles: un ser mítico e enorme, cuxo nomee era mencionado xa en épocas remotas. 

Por que é educativa? 

A mención "especialmente recomendada para a infancia" que recibiu a película débese aos valores de esperanza que promove, así como a importancia de aprender da experiencia dos maiores. A historia ensínanos tamén a urxencia de protexer o noso planeta, xa que por agora é o único fogar que temos. 

 'Buscando a Nemo' (2003) 

Marlin é un peixe pallaso que sobreprotege ao seu fillo Nemo, debido a unha traxedia que lles custou a vida á súa esposa e ás súas crías. O primeiro día de colexio, Nemo decide demostrar a súa valentía, pero cae nas redes dun submarinista que llo leva a un acuario na consulta dun dentista en Sidney. Marlin sae na súa procura xunto a Dory, un peixe amnésico

Por que é educativa? 

Porque nos fai reflexionar acerca da importancia de colaborar cos demais para lograr unha convivencia harmónica e fomenta o respecto ao medio mariño. 

'Ice Age 2: O desxeo' (2006) 

O mamut Manfred, o perezoso Sid, o tigre dentes de sabre Diego e a ardilla Scrat ven como o xeado mundo no que viven empeza a derretirse. Ao principio parece xenial, xa que toda a súa contorna transfórmase nunha especie de parque acuático xigante. Pero pronto se dan conta de que o desxeo traerá consigo a ruptura dunha xigantesca balsa glaciar, que ameaza ao seu val e a todos os seus habitantes. A súa única opción é emigrar. 

Por que é educativa? 

Porque supón unha oportunidade única para empezar a concienciar sobre o quecemento global: non só acerca das consecuencias da acción do Home, senón tamén das ferramentas que están ao noso alcance para evitalas. 

'Vaiana' (2016) 

A historia desenvólvese hai dous milenios nunhas illas do sur do Pacífico. A protagonista é Vaiana Waialiki, unha moza que desexa explorar o mundo navegando polo océano. Ela é a única filla dun importante capitán que pertence a unha familia con varias xeracións de mariños.

Por que é educativa? 

A última cinta de Disney defende a importancia da tradición e a sabedoría dos devanceiros, aínda que sen que iso impida o avance do coñecemento nin saciar a curiosidade por explorar. Nela o Océano é caracterizado como un personaxe máis da historia. 

 'O espantatiburones' (2004) 

Óscar, un peixe con moita labia, convértese en heroe ao seu pesar cando se salva polos pelos do ataque dunha fera quenlla e, accidentalmente, vénceo. Convertido en heroe sen merecelo, famoso no mundo mariño, Óscar verase metido nunha lameira no que non serán alleos os mafiosos escualos do fondo do océano. 

Por que é educativa? 

Esta comedia de DreamWorks resulta útil para traballar cos máis pequenos da casa a importancia de aceptarse a un mesmo tal e como se é, sen necesidade de construír máscaras para encaixar en determinadas situacións ou ser aceptados socialmente. 

 'A canción do mar' (2014) 

Ben e Maïna viven co seu pai nun impresionante faro no máis alto dun cantil. A súa avoa insiste, desde a morte da súa nai, que deben trasladarse a vivir con ela na cidade, lugar máis seguro e afastado dos perigos e a soidade do faro. Pero a mudanza non resulta nada fácil para os membros desta familia tan particular e os nenos deciden fuxirse para volver co seu pai. 

Por que é educativa? 

Nesta bela fábula os irmáns embárcanse nunha aventura submarina para tratar de atopar o camiño a casa, pero fano grazas á forte conexión que senten coa nai natureza e que supón a propia personificación da súa nai, da que unicamente lembran os contos que lles narraba. 

 'Atlantis: O imperio perdido' (2001) 

O cartógrafo Milo Thatch está empeñado en concluír a procura que desenvolveu, durante moitos anos, o seu avó: atopar a desaparecida civilización de Atlantis. O descubrimento do misterioso Diario de Shepherd, un libro antigo que achega a clave respecto diso, alimentará as esperanzas do noso heroe, que encabezará, xunto ao capitán Rourke e a súa tripulación, unha expedición que parte en busca do imperio perdido. 

Por que é educativa? A viaxe cara ás profundidades do océano para atopar a cidade subterránea serve dunha maneira única non só para facer conscientes aos nenos da inmensidade e riqueza do noso planeta, senón tamén para espertar a curiosidade cara á súa historia e as súas misteriosas criaturas. 

 'Buscando a Dory' (2016)

Dory lembra que ten unha familia nalgún sitio e que se cadra alguén a está buscando nalgún sitio. Así que embauca a Marlin e Nemo nunha aventura oceánica que lles levará ao prestixioso Instituto de Vida Mariña (MLI) de California, un acuario e centro de recuperación de especies mariñas. 

 Por que é educativa? 

Porque ademais de facer referencias explícitas ás consecuencias da contaminación dos océanos para os ecosistemas, propón o diálogo sobre outras cuestións como a discapacidade e a autonomía persoal. '

A sirenita' (1989) 

A máis bela sirena da familia real sente curiosidade polo mundo dos humanos. Tanto que pide aos seus amigos o golfiño e a balea que lle conten cousas dos homes. Certo día ve, nun barco, a un aposto príncipe ao que unha tormenta arroxa ao mar. A sirenita sálvao e acompáñalle até a beira. Por que é educativa? Porque en estadios temperáns pode utilizarse para abordar a cuestión de como se relaciona o ser humano e exerce a súa dominación sobre o resto das especies que habitan o planeta. 'Ponyo no cantil' (2008) De que vai? Ponyo, un miúda pero poderosa princesa dos mares, ansía escapar do control do seu pai e coñecer o mundo exterior. Así é como coñece a Sosuke, un neno do que se namorará e polo que decidirá converterse en humana. 

Por que é educativa? 

Á parte de que é unha boa oportunidade para introducir aos máis pequenos no cinema de Miyazaki en particular e da animación nipoa en xeral, do mesmo xeito que a maior parte da filmografía de Studio Ghibli, 'Ponyo no cantil' tamén realiza a súa particular oda á natureza e denuncia dos males ocasionados polos humanos.